ศูนย์แม่ข่ายประสานงาน อพ.สธ. – มหาวิทยาลัยขอนแก่น จัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน หลักสูตร “เตรียมความพร้อมการเรียนรู้ ธรรมชาติแห่งชีวิต สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว ประโยชน์แท้แก่มหาชน”  ระหว่างวันที่ 26-27 สิงหาคม 2564 ในรูปแบบออนไลน์ ผ่านระบบ Zoom Meeting ให้กับผู้เข้าอบรมที่เป็นสมาชิกงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน หน่วยงาน และผู้สนใจร่วมงานสนองพระราชดำริงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน  จำนวน 100 คน  โดยได้รับเกียรติจาก ผศ.ดร.เพ็ญประภา เพชระบูรณิน  ที่ปรึกษาศูนย์ประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวต้อนรับและเปิดการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน

มหาวิทยาลัยขอนแก่น สนองพระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) เป็นระยะเวลากว่า 24 ปี โดยมีนักวิจัยสังกัดมหาวิทยาลัยขอนแก่น ร่วมเป็นคณะปฏิบัติงานวิทยาการ ดำเนินงานสำรวจ ศึกษาวิจัย ค้นคว้า ทรัพยากรกายภาพชีวภาพรวมทั้งภูมิปัญญาและวัฒนธรรมในพื้นที่ปกปักทรัพยากร ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากนั้น มหาวิทยาลัยขอนแก่น ยังสนองพระราชดำริในภารกิจที่สำคัญ คือ การเป็นศูนย์แม่ข่ายประสานงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยขอนแก่น

และนอกจากนี้ อพ.สธ. ได้พิจารณาให้มหาวิทยาลัยขอนแก่นจัดตั้งเป็นศูนย์ประสานงาน อพ.สธ. – มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งเป็นการดำเนินงานภายใต้กิจกรรมที่ 8 กิจกรรมพิเศษสนับสนุนการอนุรักษ์ทรัพยากร เพื่อเป็นหน่วยงานประสานงานสนองพระราชดำริหน่วยงานต่างๆ รวมทั้งการให้ความรู้ความเข้าใจ การจัดฝึกอบรมบุคลากรหน่วยงานในพื้นที่เป้าหมาย ตามหลักสูตร อพ.สธ. และหลักสูตรสนับสนุนงานสนองพระราชดำริ ให้มีความรู้ความเข้าใจกระบวนการดำเนินงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน และงานฐานทรัพยากรท้องถิ่น รวมทั้งการเป็นพี่เลี้ยงในการบริหารจัดการฐานข้อมูลทรัพยากรท้องถิ่นให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและจังหวัด และช่วยขับเคลื่อนการดำเนินงานสนองพระราชดำริ อพ.สธ. ในแต่ละภูมิภาคต่อไป

การอบรมเชิงปฏิบัติการงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน หลักสูตร “เตรียมความพร้อมการเรียนรู้ ธรรมชาติแห่งชีวิต สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว ประโยชน์แท้แก่มหาชน” ประกอบไปด้วยการบรรยายให้ความรู้และเปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมอบรมได้ฝึกปฏิบัติการและนำเสนอผลงานและผลการเรียนรู้ โดยมีวิทยากรให้คำแนะนำ เริ่มด้วยการบรรยาย “แนวทางการดำเนินงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนตามแนวทางของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ (อพ.สธ.)” ได้รับเกียรติจากวิทยากรท่านอาจารย์ณกุล เนาว์ช้าง รองผู้อำนวยการโรงเรียนเมืองคง อ.คง จ.นครราชสีมา,  การบรรยาย หัวข้อ “การเรียนรู้ธรรมชาติแห่งชีวิต”  ได้รับเกียรติจากวิทยากรอาจารย์ขนิษฐา โสธรรมมงคล รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ โรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดขอนแก่น อ.เมืองขอนแก่น จ.ขอนแก่น อธิบายให้ความรู้เกี่ยวกับ การศึกษาด้านรูปลักษณ์, การศึกษาการเปลี่ยนแปลงด้านรูปลักษณ์, การเปรียบเทียบข้อมูลการเปลี่ยนแปลงของชีวภาพ กับชีวิตคน สรุปองค์ความรู้เพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต, การศึกษาด้านคุณสมบัติและพฤติกรรม, การศึกษาการเปลี่ยนแปลงด้านคุณสมบัติ และพฤติกรรม และเปรียบเทียบข้อมูลการเปลี่ยนแปลงของชีวภาพ กับชีวิตคน สรุปองค์ความรู้เพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต โดยวิทยากรได้ยกตัวอย่างต้นผักเสี้ยน ประกอบการบรรยายและเป็นตัวอย่างในการศึกษา

ต่อเนื่องด้วย การบรรยายหัวข้อ “การจำแนกสิ่งมีชีวิตสัตว์กลุ่มขาข้อและความสัมพันธ์ในระบบนิเวศ” ได้รับเกียรติจากวิทยากร ดร.ชุตินันท์ ชูสาย นักวิชาการเกษตร ชำนาญการพิเศษ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้อธิบายเกี่ยวกับ ปัจจัยการอยู่รอดของแมลงในสภาพธรรมชาติ การเรียนรู้อวัยวะภายนอกส่วนต่างๆ ของแมลง (หนวด, ปาก, ขา, ปีก), ความแตกต่างของแมลงแต่ละชนิด, การเปลี่ยนแปลงรูปร่างแต่ละช่วงวัย, พฤติกรรมของแมลง, ประโยชน์และโทษของแมลง และการยกตัวอย่างระบบนนิเวศแปลงนา แสดงให้เห็นถึงการอยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์ในพื้นที่เดียวกัน

การบรรยายหัวข้อ “การเรียนรู้สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว ในหลักการ รู้สัมพันธ์ รู้ผูกพัน รู้ดุลยภาพ”อาจารย์ขนิษฐา โสธรรมมงคล รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ โรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดขอนแก่น บรรยายหัวข้อ การเรียนรู้สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว ในหลักการ รู้สัมพันธ์ รู้ผูกพัน รู้ดุลยภาพ โดยฝึกการสังเกต ศึกษา วิเคราะห์  และสรุปผลการเรียนรู้  ได้แก่ เรียนรู้ธรรมชาติของทรัพยากร ชีวภาพอื่นที่เข้ามาเกี่ยวข้อง, การศึกษาด้านรูปลักษณ์ การศึกษาด้านคุณสมบัติ และด้านพฤติกรรมของชีวภาพ และการศึกษาด้านรูปลักษณ์ การศึกษาคุณสมบัติของกายภาพ (ดิน น้ำ แสง อากาศ)

และการฝึกปฏิบัติการ “เรียนรู้ธรรมชาติของทรัพยากรชีวภาพอื่น ที่เข้ามาเกี่ยวข้อง สรุปให้เห็นความสัมพันธ์ ความผูกพัน และความสมดุล” ได้รับเกียรติจากท่านวิทยากร ดร.หิรัญ แสวงแก้ว นักวิจัยชำนาญการ สถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาสังคม มหาวิทยาลัยขอนแก่น บรรยายและมอบหมายงานมอบเพื่อให้ผู้เข้าอบรมนำไปฝึกปฏิบัติ

      การอบรมในวันที่สอง วันที่ 27 สิงหาคม 2564 ประกอบด้วยการนะเสนอผลการศึกษาของผู้เข้าอบรมและการบรรยายของวิทยากร ดังนี้

ท่านวิทยากร อาจารย์ณกุล เนาว์ช้าง รองผู้อำนวยการโรงเรียนเมืองคง ได้นำเสนอและแนะนำ “ผลการเรียนรู้ธรรมชาติของทรัพยากรชีวภาพอื่น ที่เข้ามาเกี่ยวข้อง สรุปให้เห็นความสัมพันธ์ ความผูกพัน และความสมดุล”  ให้กับผู้เข้าร่วมอบรม

ท่านวิทยากรอาจารย์ขนิษฐา โสธรรมมงคล รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ โรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดขอนแก่น บรรยายหัวข้อ “ประโยชน์แท้แก่มหาชน” ประกอบด้วย 1) วิเคราะห์ศักยภาพ ด้านรูปลักษณ์ ด้านคุณสมบัติ และด้านพฤติกรรม  2) จินตนาการเห็นคุณ สร้างแนวคิด แนวทาง วิธีการ และหัวข้อ “จินตนาการเห็นคุณ สร้างแนวคิด แนวทาง และวิธีการ” จากนั้นจึงเป็นการนำเสนอผลการศึกษาและให้คำแนะนำ โดยท่านวิทยากร อาจารย์ณกุล เนาว์ช้าง รองผู้อำนวยการโรงเรียนเมืองคง

และบรรยายสรุป โดยท่านวิทยากร ดร.หิรัญ แสวงแก้ว นักวิจัยชำนาญการ สถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาสังคม สรุป “ผลที่เกิดจากการเรียนรู้ 3 สาระ: ธรรมชาติแห่งชีวิต สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยว ประโยชน์แท้แก่มหาชน” ได้แก่ มีความเมตตากรุณา, ความรับผิดชอบ, ความซื่อตรง, ความมีระเบียบ ความรอบคอบ ละเอียดถี่ถ้วน, ความอดทนต่อสภาพแวดล้อมในการปฏิบัติงาน, ความเพียร และความเอื้ออาทรความเกื้อหน

 

“ประโยชน์แท้แก่มหาชน”

ขจัดความขาดแคลนทางกาย  บำรุงจิตใจเบิกบาน

สืบเนื่องยาวนานไม่รู้จบ  ตกอยู่กับมหาชนคนส่วนใหญ่”